Το "Λευκό Ρόδο" του B. Traven

Λέσχη Ανάγνωσης - Βιβλιολόγιο 22/09/24, συνάντηση 6η

Το βιβλίο "Το Λευκό Ρόδο" του B. Traven είναι ένα έργο που συνδυάζει λογοτεχνία και πολιτικό σχόλιο με τρόπο σπάνιο και διαχρονικό. Γραμμένο από έναν συγγραφέα γνωστό για το μυστήριο γύρω από την ταυτότητά του και για την έντονη πολιτική του στάση, το βιβλίο μάς μεταφέρει στο Μεξικό των αρχών του 20ού αιώνα, όταν ο πετρελαϊκός πλούτος της χώρας προκάλεσε μεγάλες συγκρούσεις ανάμεσα στις μεγάλες ξένες πετρελαϊκές εταιρείες και στους γηγενείς πληθυσμούς.

Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τον πλούσιο φυσικό πόρο και τον αγώνα που αναπτύσσεται μεταξύ των συμφερόντων του ξένου κεφαλαίου και των Μεξικανών που θέλουν να προστατέψουν τη γη τους. Στην καρδιά της αφήγησης βρίσκεται η συμβολική φράση "Το Λευκό Ρόδο," ένα χωράφι πετρελαίου που ανήκει σε Μεξικανούς και που ο δυτικός κόσμος επιθυμεί να κατακτήσει. Οι περιγραφές του Traven για τη φυσική ομορφιά της γης και την υποβόσκουσα ένταση αποκαλύπτουν όχι μόνο την κοινωνική αδικία αλλά και τη βαθιά σύνδεση των ντόπιων με τον τόπο τους.

Πρώτα σου παρουσιάζει έναν αληθινό παράδεισο επι γης, την ασιεντα "λευκό ρόδο" των Τσιάπας στο Μεξικό. Σε αντιδιαστολή, μετά, παρουσιάζει τον στυγνή πλευρά του ασύδοτου καπιταλισμού των πετρελαϊκών εταιρειών (πριν το μεγάλο κραχ του 29), που δεν ορρωδούν προ ουδενός:

"Δεκαετία 1920. Το Λευκό Ρόδο, η Ρόσα Μπλανκα, είναι μια φάρμα στο Μεξικό, μια φάρμα στην οποία ζουν ντόπιοι ιθαγενείς και όπου «όλα γίνονταν και διευθύνονταν με τον παραδοσιακό τρόπο». Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης της, ιθαγενής κι αυτός, ο δον Χασίντο, αισθάνεται πως η φάρμα δεν του ανήκει («Δεν μπορώ να την πουλήσω. Δεν μου ανήκει καθόλου. Ανήκει συνάμα σ’ αυτούς που θα είναι ζωντανοί αφού φύγω εγώ. Δεν είμαι παρά ο διαχειριστής της περιουσίας αυτών που θα ζήσουν αργότερα»)".

Με υπέροχο τρόπο και πλοκή που σου κόβει την ανάσα, μαθαίνει, ζει ο αναγνώστης του; λόγους για τους οποίους δεν θέλει να πωλήσει την ασιέντα του o Γιασίντο -όσα λεφτά και αν του δίνουν- και πώς ο αδίστακτος Collins της  Contor μηχανεύεται με ύπουλο και αδίστακτο τρόπο να καταφέρει να την κάνει δική του πατώντας επί πτωμάτων.

Ο Traven καταφέρνει να φέρει στο φως τον αποικιοκρατικό εκμεταλλευτισμό και την οικονομική ανισότητα, σκιαγραφώντας την κατάσταση με τρόπο ρεαλιστικό και καυστικό. Δεν διστάζει να παρουσιάσει τις διάφορες πλευρές της ανθρώπινης ψυχολογίας, από την απληστία και την προδοσία έως την ανθεκτικότητα και την ελπίδα. Οι χαρακτήρες του, είτε πρόκειται για μεγαλοεπιχειρηματίες είτε για φτωχούς αγρότες, είναι βαθιά ανθρώπινοι και γεμάτοι αντιφάσεις, γεγονός που τους καθιστά αληθινούς και προσβάσιμους στον αναγνώστη.

*Το Λευκό Ρόδο* δεν είναι απλώς μια ιστορία. Είναι ένα έργο που προκαλεί σκέψη και μας καλεί να αναλογιστούμε τη σχέση μας με τη φύση, την έννοια της δικαιοσύνης και το δικαίωμα των λαών να υπερασπίζονται τα εδάφη τους απέναντι σε οικονομικές και πολιτικές πιέσεις. Ο Traven μας αφήνει να αναρωτηθούμε αν τελικά το τίμημα για την "πρόοδο" αξίζει, όταν αυτό σημαίνει την καταστροφή και την εκμετάλλευση του φυσικού και ανθρώπινου πλούτου.

Με γλώσσα απλή αλλά δυνατή, *Το Λευκό Ρόδο* συνεχίζει να εμπνέει και να συγκινεί τους αναγνώστες που αναζητούν όχι μόνο μια συναρπαστική ιστορία, αλλά και ένα κείμενο με νόημα και κοινωνική συνείδηση.

Πρόκειται για ένα επικό βιβλίο με ταξικό και πολιτικό πρόσημο. 

Προκαλεί εντύπωση πως για αυτό το κατ' εμέ υπέροχο βιβλίο υπάρχουν ελάχιστες κριτικές, στην ουσία κυρίως μια: epohi.gr

Μετά από αυτό σκοπεύω να διαβάσω τουλάχιστον άλλα δυο του βιβλία: "Η εξέγερση των κρεμασμένων" & "Το πλοίο των νεκρών".